Jak żyć z narcyzem i ułożyć z nim związek?

Życie z narcyzem bywa nieustanną grą. Oto przykład na to…

Przyszli do mnie dwa lata temu. On był bogatym biznesmenem działającym w branży energetycznej. Ona młodszą od niego o 10 lat specjalistką ds. PR. W sądzie był już złożony pozew o rozwód. Dzieci nie mieli, toteż nie trzeba było ustalać ani planu opieki nad nimi ani regulować kwestii alimentów. Mieli jednak spór bo nie mogli się dogadać co do podziału majątku i w tym miał im pomóc mediator. On teoretycznie wniósł dużo pieniędzy w małżeństwo bo zawierając je był już ustawiony zawodowo i co miesiąc do domu przynosił pokaźną pensję. Ona zaś tłumaczyła, że dostała też duże wsparcie finansowe od rodziców, wniosła je w związek i trzeba teraz oszacować wkłady aby podzielić majątek.

Życie z narcyzem, który jest ustawiony życiowo

Ona nie pracowała przez pierwsze lata ich wspólnego życia. Jej mąż chciał aby zajmowała się domem bo on wszystkiego dostarczy. Ona widziała w nim swojego mędrca i na wszystko się godziła. On bardzo źle znosił wszelkie odmowy. Nie mieli dzieci. W zasadzie trudno było je mieć w ich przypadku. Utrzymywali ze sobą stosunki przedmałżeńskie, ale po ślubie coś się szybko popsuło. Nastąpiła jakaś blokada. Nie współżyli ze sobą, ale także nie kłócili się. Mógł tu nastąpić problem z potencją. Ona nadal akceptowała jego decyzje a jemu wystarczało to, że potakuje mu we wszystkim. Traktował ją jak piastunkę domowego ogniska,  czasem jak dziecko, jako osobę pokładającą w nim wszelkie nadzieje. Wszystko zaczęło się psuć gdy ona zdecydowała, że idzie do pracy bo nudzi jej się w domu. W końcu po kilu latach ocknęli się, że w zasadzie nic ich nie łączy.

To tak w skrócie. Podczas rozmów mediacyjnych wyszły jeszcze inne rzeczy. Ujawnił się brak komunikacji między nimi. Brak bliskości psychicznej, który sprawił, że nie było także bliskości fizycznej. 

Koluzje, które mogą pojawić się w małżeństwie

Wiesz z czym tu mamy do czynienia?  Ze zjawiskiem, które dotyka niektóre małżeństwa grające ze sobą w swoistą grę. To koluzja. Czyli swoista gra małżonków. Teoria, którą posługiwał się Jurg Will, austryjacki terapeuta par. Wedle niej konflikty małżeńskie są wspólnym zaburzeniem neurotycznym obojga małżonków. To jest nieujawniona, skrywana wspólna gra dwojga. Przyczynę stanowi nierozwiązany konflikt podstawowy. Braki, które małżonkowie wynoszą z domu rodzinnego, niedowartościowanie z czasów dzieciństwa. 

Jest kilka rodzajów koluzji. Zatrzymajmy się na chwilę na koluzji narcystycznej. Obnaża ją życie z narcyzem. Ona skupia się wokół pojęcia miłości jako stawania się jednością z partnerem i życia w doskonałej harmonii z nim. Najłatwiej może się udać gdy jedno z partnerów, przyjmując rolę progresywną-przywódcy, uosabia wyidealizowane wspólne Ja obojga. Natomiast drugie z nich, pozostając w roli regresywnej- ofiary, identyfikuje się z tym lepszym Ja partnera progresywnego. Ten konflikt rozgrywa się w różnych rolach. To stwarza wrażenie, że jeden partner jest przeciwieństwem drugiego.

W małżeńskich problemach związanych z koluzją szczególną rolę grają pewne łagodne zaburzenia narcystyczne. Biorą się one z nieprawidłowych relacji z matką we wczesnym dzieciństwie. Taka postawa wynika często z tego, że matka jest niedojrzała emocjonalnie i nie akceptuje odrębności dziecka. Ono nie może w takich warunkach rozwinąć swojego Ja. 

Narcyzy są spotykane właśnie w świecie biznesu, w modzie.Już przy pierwszym spotkaniu narcyz potrafi tak pokierować rozmową, że partner w ciągu paru minut dowiaduje się o jego sukcesach, wspaniałym sportowym aucie, willi z basenem, przyjaciółce, futrach, przyjaźniach z ministrami itd. Na partnerze regresywnym może to zrobić wrażenie. Zwłaszcza jeśli jest on nieśmiały, introwertyczny, wycofany. Narcyz potrzebuje kontaktów towarzyskich, jest uzależniony od podziwu innych osób, którzy są mu obojętni. Niemniej jednak, życie z narcyzem w pracy też nie jest bajką. Narcyz nie znosi sprzeciwu. Może reagować na to histerycznie.

Narcyz wymaga aby partner się do niego dostosował

Osoby narcystyczne czują się znieważone jeśli partner nie potrafi się do nich dostosować.  Pragną doświadczać totalnej harmonii, nieustannie przeżywają rozczarowania. Ich nastawienie do ludzi przepełnia zgorzknienie, cynizm, rojenie o zemście. Często odczuwają pustkę i bezsens, w tle czai się depresja, którą próbują przezwyciężyć maniakalną pracowitością, efekciarstwem i bujnym życiem towarzyskim. Gdy już się znajdą w małżeństwie, pragną być adorowani przez drugiego partnera w każdym aspekcie. Taki właśnie wydawał mi się owy klient biznesmen z mediacji.

Życie z narcyzem to też życie z poświęcającą się kobietą

Ale niech nie zmyli cię fakt, że narcystyczną osobą może być tylko typ przywódcy. Z drugiej strony narcyz może być też kobietą, która pragnie się poświęcić dla podziwianego i wyidealizowanego męża i nie stawia mu własnych wymagań. Żyje dla niego i poprzez niego. Jest bezkrytycznie oddane partnerowi. Osobowość taka ma także strukturę narcystyczną, ale z odwrotnym znakiem. Taki narcyz rezygnuje z własnego Ja aby wywyższyć Ja drugiej osoby. Osoby narcystyczne mają niestabilne poczucie wartości i nie potrafią postrzegać partnera jako samodzielnego indywiduum, lecz jedynie jako narcystyczny obiekt do postrzegania własnego Ja. 

Małżeństwa z narcyzami nie są łatwe. W nich warto szczególny nacisk położyć na komunikację. Z upływem lat w wielu narcystycznych małżeństwach partnerzy zaczynają żyć obok siebie. Są sobą rozczarowani i oziębli. Przestają ich łączyć stosunki seksualne. Pojawiają się romanse. Małżeństwa narcystyczne często się rozwodzą. Narcyzy bowiem czują się przeciążone w małżeństwie.

Po co ci to piszę i opowiadam? Aby zdać sobie sprawę z kim być może się żyje. Może warto działać, stosować jakieś narzędzia do komunikacji, pracować nad związkiem aniżeli żyć obok siebie i patrzeć jak on więdnie.